Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
choroby_inne_w_tym_tradzik [2013/10/10 23:02] |
choroby_inne_w_tym_tradzik [2013/10/10 23:02] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ====== Anna Lissewska - NASTOLATEK.PL ====== | ||
+ | |||
+ | **„NASTOLATEK.PL czyli przewodnik po życiu nie tylko dla nastolatków, | ||
+ | ** | ||
+ | |||
+ | Było o chorobach roznoszonych drogą płciową, pora na inne choroby - te, o które najczęściej pytacie. \\ | ||
+ | Niektóre dotyczą narządów płciowych lub ich okolic, więc także utrudniają życie płciowe, ale właściwie jaka choroba nie utrudnia? | ||
+ | |||
+ | Nadżerka szyjki macicy | ||
+ | |||
+ | to schorzenie | ||
+ | Nadżerka jest najczęściej występującą zmianą chorobową narządów rodnych u kobiet dojrzałych płciowo. Zazwyczaj wykrywa ją ginekolog przy rutynowym badaniu ginekologicznym. \\ | ||
+ | Pod tą nazwą powszechnie używaną przez lekarzy i pacjentki, kryją się wszelkie zmiany na szyjce macicy, które charakteryzują się zaczerwienieniem. Owszem pewien rodzaj nadżerki (nadżerka prawdziwa) związany jest z ubytkiem nabłonka, ale występuje tylko w 2-10% stwierdzanych zmian na szyjce macicy i powstaje wskutek urazów mechanicznych, | ||
+ | Często nie powoduje żadnych dolegliwości, | ||
+ | Nadżerka rzekoma (erytroplakia), | ||
+ | U znacznej części dojrzałych płciowo kobiet niewielki fragment nabłonka kanału szyjki może pokrywać zewnętrzną powierzchnię części pochwowej szyjki macicy i jest widoczny w postaci otaczającego ujście zewnętrzne zaczerwienienia nazywanego nadżerką. Taka zmiana - niewielkich rozmiarów - stanowi stan fizjologiczny u tych kobiet (tzw. nadżerka wrodzona). Granica między tymi dwoma rodzajami nabłonków zmienia się w zależności od wieku kobiety. \\ | ||
+ | Na ogół nadżerki goją się same, co nie znaczy, że wolno je lekceważyć. Współistniejące procesy zapalne, szczególnie długotrwałe i nie leczone, mogą zaburzyć proces gojenia i przyczynić do powstania zmian przednowotworowych. \\ | ||
+ | W przypadku nadżerki prawdziwej, gojenie polega na napełzaniu nabłonka płaskiego, pokrywającego szyjkę macicy, w miejsce ubytku. Ubytek nabłonka może być jednak objawem nowotworu szyjki macicy i konieczne jest badanie cytologiczne (patrz dalej). | ||
+ | Natomiast samoistne gojenie nadżerki rzekomej następuje dzięki fizjologicznej skłonności nabłonka płaskiego do zastępowania nabłonka walcowatego, | ||
+ | |||
+ | Lekarze nie są zgodni co do tego, czy nadżerkę rzekomą leczyć. Część z nich uważa, że małe nadżerki wykrywane u młodych kobiet, które nie rodziły, nie wymagają leczenia, lecz tylko obserwacji. Przede wszystkim po wykryciu nadżerki należy się upewnić, czy nie ma podejrzanych zmian w komórkach, wykluczyć istnienie nowotworu szyjki macicy lub stanów sprzyjających jego rozwojowi. Bezwzględnie należy wówczas wykonać badanie cytologiczne (tzw. cytologię) i kolposkopowe (oglądanie szyjki macicy pod powiększeniem, | ||
+ | Gdy nadżerka obejmuje znaczne rozmiary lub jest przyczyną wydzielania dużej ilości zasadowego śluzu (podczas gdy prawidłowy odczyn w pochwie jest kwaśny), który drażni i sprzyja zakażeniom, | ||
+ | Przede wszystkim trzeba wyleczyć towarzyszący stan zapalny, a następnie niszczy się ją za pomocą przyżegania chemicznego, | ||
+ | W przypadku stwierdzenia stanu przednowotworowego dalszym etapem diagnostyki i jednocześnie leczeniem podejrzanych zmian jest chirurgiczne ich usunięcie za pomocą tzw. elektrokonizacji (tj. nożem elektrycznym), | ||
+ | |||
+ | Upławy | ||
+ | |||
+ | Niektórzy nazywają upławami tylko te wydzieliny z pochwy, które są objawem zmian chorobowych, | ||
+ | |||
+ | Prawidłowa wydzielina z dróg rodnych składa się z: wydzieliny gruczołów przedsionkowych większych (Bartholina) i mniejszych (Skenego), przesięku i złuszczonych komórek ściany pochwy, ze śluzu szyjkowego, wydzieliny z gruczołów błony śluzowej macicy i jajowodów. | ||
+ | Naturalna wydzielina z pochwy zmienia się pod wpływem działania hormonów i jest różna w zależności od fazy cyklu miesiączkowego. Może być wodnista lub gęsta, kremowa. Najwięcej jest jej w okolicach owulacji (tzw. śluz płodny – patrz: [[: | ||
+ | Odczyn prawidłowych upławów jest kwaśny, w wyniku działania pałeczek kwasu mlekowego i jeśli zachowana jest higiena, nie ma nieprzyjemnego zapachu. \\ | ||
+ | Silnie podniecona kobieta obficie wydziela śluz. Pochodzi on głównie z przedsionka pochwy (z gruczołów przedsionkowych większych - Bartholina). Obfite wydzielanie śluzu może być także wynikiem "burzy hormonalnej" | ||
+ | Do wzmożonego wydzielania upławów może także dojść pod wpływem drażnienia mechanicznego pochwy, np. podczas masturbacji. \\ | ||
+ | |||
+ | Niektóre upławy są objawem stanu chorobowego. Występują przede wszystkim w zakażeniu pochwy i sromu. Powodują uczucie dyskomfortu, | ||
+ | Upławy towarzyszą też niektórym chorobom wenerycznym. W przypadku rzeżączki pojawia się ropna wydzielina z dróg rodnych, choć zdarza się, że upławy mogą być wtedy słabo nasilone lub nie występują wcale. Przy rzęsistkowicy (wywołana rzęsistkiem pochwowym) są najczęściej pieniste i mają nieprzyjemną woń. | ||
+ | |||
+ | Pojawienie się niepokojących upławów powinno być powodem niezwłocznej wizyty u ginekologa. Ten, o ile wywiad i oglądanie narządów płciowych nie wskazuje jednoznacznie na przyczynę, może skierować was na badanie mikroskopowe wydzieliny lub posiew bakteriologiczny. W przypadku poważniejszych schorzeń - na biopsję błony śluzowej macicy i USG narządu rodnego. \\ | ||
+ | Zastosowanie właściwej terapii jest możliwe jedynie po ustaleniu przyczyny i pochodzenia wydzieliny. Niepotrzebne podawanie leków przeciwzapalnych i antybiotyków może doprowadzić do wyjałowienia pochwy i zaburzenia mechanizmów obronnych, co zagraża rozwojem patologicznej flory bakteryjnej i nawrotom grzybicy. Jednak nie leczone przewlekłe stany zapalne narządu rodnego mogą spowodować zapalenie przydatków lub niepłodność. \\ | ||
+ | Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia „złych” upławów, należy stosować się do zaleceń: \\ | ||
+ | - używać tamponów tylko w wyjątkowych sytuacjach (więcej o szkodliwości tamponów w [[:TAMPONY CZY PODPASKI]]) i nie używać non stop podkładek higienicznych, | ||
+ | - nosić bieliznę bawełnianą, | ||
+ | - nosić przewiewne, niezbyt obcisłe ubrania \\ | ||
+ | - prać bieliznę w delikatnych, | ||
+ | - nie używać perfumowanych płynów do higieny intymnej i mydeł, nie przebywać długo w gorącej wodzie zwłaszcza z dodatkiem płynów do kąpieli \\ | ||
+ | - przestrzegać higieny, szczególnie przed współżyciem, | ||
+ | - podcierać się po zrobieniu kupy w odpowiednim kierunku (nie w stronę sromu) \\ | ||
+ | |||
+ | Hemoroidy czyli żylaki odbytu | ||
+ | |||
+ | Są to rozszerzenia splotów żylnych albo powyżej zwieracza odbytu (czyli wewnątrz odbytu) i wtedy są niewidoczne przy zwykłym oglądaniu, albo poniżej i wtedy je widać. Mogą być jedne i drugie jednocześnie bez wyraźnej granicy między nimi. Przyjmują zazwyczaj postać krwawiących guzków i są jedną z najczęstszych chorób człowieka. Zwykle pojawiają się u osób w wieku średnim, u obu płci równie często. Dokładnie niewiadomo jaka jest ich przyczyna ale powstawanie ich ma związek z utrudnieniami w odpływie krwi żylnej ze splotu odbytniczego. Dzieje się tak przy zaparciach, przy braku zastawek w żyłach odbytnicy, w ciąży i przy nadciśnieniu w układzie żyły wrotnej. Skłonność do hemoroidów, | ||
+ | Objawiają się poprzez krwawienie przy robieniu kupy, krew jest świeża i jasna i jest na powierzchni, | ||
+ | |||
+ | Prostata | ||
+ | |||
+ | To oczywiście nie choroba tylko nazwa gruczołu krokowego u mężczyzny (inaczej stercz), o którym nieco w [[:ANATOMIA I FIZJOLOGIA SEKSUALNA|ANATOMII I FIZJOLOGII SEKSUALNEJ]], | ||
+ | Przerost prostaty to nazwa nowotworu łagodnego (inaczej gruczolak), występującego u mężczyzn po pięćdziesiątce w wyniku zmian hormonalnych. Powstawaniu sprzyja picie alkoholu i niezaspokojone potrzeby seksualne, gdyż powodują przekrwienie w miednicy. | ||
+ | Początkowo mężczyzna odczuwa większe parcie na pęcherz moczowy, często oddaje mocz. Dzieje się tak przez przekrwienie w obrębie gruczołu krokowego i obrzęk pęcherza moczowego. Następnie przerost mięśniówki pęcherza, a następnie jej zwiotczenie powoduje zaleganie moczu w pęcherzu i górnych drogach moczowych. Potrzeba częstego oddawania moczu zwiększa się, ale może też nastąpić jego zatrzymanie. Wówczas odbija się to na funkcjonowaniu nerek, częste są także stany zapalne dróg moczowych. W dalszej kolejności coraz więcej moczu zalega w pęcherzu i objawy zaostrzają się. \\ | ||
+ | W pierwszym okresie choroby stosuje się ekstrakty roślinne, wyciągi z organów zwierząt, hormony zmniejszające przekrwienie i działające na mięśniówkę pęcherza moczowego. W stanach zaawansowanej choroby usuwa się gruczolaka. Czasem konieczne jest wprowadzenie na stałe cewnika lub zastosowanie innej metody na opróżnianie pęcherza. \\ | ||
+ | Rak prostaty występuje najczęściej po 60 roku życia w wyniku zmian hormonalnych i być może ma związek z wysokobiałkową dietą i z przerostem gruczołu. Przeważnie rozwija się w tylnym płacie prostaty. Z początku objawy są takie jak przy gruczolaku, następnie ból, krwiomocz, na końcu przerzuty do węzłów chłonnych i kości. Jeśli leczenie rozpocznie się zanim są przerzuty, w 60% nowotwór ten jest uleczalny. Na ogół usuwa się gruczoł krokowy często z węzłami chłonnymi, czasem usuwane są również jądra, by zmniejszyć działanie głównego winowajcy – męskich hormonów. W mało zawansowanych stadiach choroby stosuje się radioterapię lub oddziaływanie hormonami żeńskimi. | ||
+ | |||
+ | Rak piersi | ||
+ | |||
+ | a tak naprawdę rak sutka, bo to co nazywacie piersią w rzeczywistości jest sutkiem, a to co sutkiem – jest brodawką. To najczęstszy nowotwór u kobiet w Polsce, choć występuje nie tylko u nich – na 100 kobiet choruje jeden mężczyzna. Częściej chorują mieszkanki miast niż wsi, większość po 35 roku życia, najczęściej w okolicach menopauzy. Zwiększone ryzyko zachorowania dotyczy tych, u których w rodzinie po stronie matki kobiety miały raka sutka. Także kobiet, które rodziły po 30 roku życia lub w ogóle nie rodziły, oraz u tych, które mają zaburzenia w wydzielaniu hormonów płciowych (objawiające się częstymi bólami piersi w różnych okresach cyklu płciowego, także przed miesiączką) lub które długotrwale, | ||
+ | Rak rozwija się przeważnie z nabłonka drobnych przewodów gruczołów mlekowych, rzadziej ze zrazików gruczołowych, | ||
+ | Może występować w postaci guzka najczęściej o niezbyt wyraźnych granicach, w postaci zgrubienia tkanek lub utrzymującego się dłuższy czas zaczerwienienia brodawki albo skóry sutka. Objawami niepokojącymi są: zmiana symetrii sutka (uwypuklenie lub wciągnięcie skóry), wgłębienie skóry w wielu punktach (widoczne najlepiej, gdy napnie się skórę piersi podnosząc ręce do góry), zaczerwienienie skóry, wygląd skórki pomarańczy na piersi, wciągnięcie brodawki i wyciek z niej, szczególnie krwisty, zgrubienia pod pachą (nie mylić powiększonych węzłów chłonnych z gruczołami potowymi w stanie zapalnym). | ||
+ | Rak, który powstał z nabłonka przewodów lub zrazików sutka, z początku znajduje się w stadium bardzo wczesnego rozwoju (in situ). Gdy jest wykryty w fazie guzka lub zanim przekroczy 5 mm średnicy, jest całkowicie uleczalny. Dlatego tak ważne są regularne badania – jeśli nie należy się do grupy ryzyka, przed 35 rokiem życia wystarczy samodzielne badanie piersi (oglądanie ich raz na miesiąc i obmacywanie ręką, można poprosić o to ginekologa). Czasem dziewczyny macając swoje piersi są przerażone, | ||
+ | Nie wykryty i nie leczony rak sutka powiększa wymiary, naciekając otaczające tkanki, także skórę, mięśnie i ścianę klatki piersiowej. Rozprzestrzenia się także naczyniami limfatycznymi, | ||
+ | Leczenie polega albo na usunięciu zmiany (w lżejszych przypadkach) albo całego sutka wraz z węzłami chłonnymi pachy. Po usunięciu piersi stosuje się protezy, nie tylko ze względów estetycznych, | ||
+ | |||
+ | Zaburzenia hormonalne | ||
+ | |||
+ | Często w moich artykułach lub odpowiedziach na wasze pytanie używam tego określenia. Ale co ono właściwie znaczy? \\ | ||
+ | Hormony, jak powinniście pamiętać z biologii, to aktywne substancje chemiczne wydzielanie przez gruczoły wydzielania wewnętrznego (ale także wydzielane po prostu w tkankach, np. w nerkach, błonie śluzowej przewodu pokarmowego, | ||
+ | Gruczołami wydzielania wewnętrznego, | ||
+ | Skąd wiadomo, że się je ma? Oprócz typowych objawów, które świadczą o zaburzeniach hormonalnych, | ||
+ | Zaburzenia hormonalne są przyczyną wielu chorób, od chorób układu kostnego (osteoporoza), | ||
+ | |||
+ | Choroba Downa i inne choroby genetyczne | ||
+ | |||
+ | Choroba Downa to tylko jedna z chorób, z którymi niektórzy rodzą się z powodu wyposażenia w wadliwe geny. \\ | ||
+ | Wady i predyspozycje chorobowe człowieka są zapisane w genach, które przekazują nam nasi rodzice – 50% dostajemy od matki i drugie 50% od ojca. | ||
+ | Każde z rodziców przekazuje zapłodnionej komórce jajowej ok. 24 tysięcy genów, które są ułożone szeregowo na chromosomach. Każdy chromosom zawiera ponad 1000 genów, każda komórka naszego ciała ma taki sam zestaw chromosomów jak pozostałe. W ludzkich komórkach występują 23 pary chromosomów, | ||
+ | Cechy uwarunkowane przez gen dominujący zawsze są cechami widocznymi. Cecha recesywna pozostaje jakby w ukryciu, ale i ona stanowi potencjał genetyczny przekazany potomstwu. | ||
+ | Choroby genetyczne są chorobami przekazywanymi z pokolenia na pokolenie. Są to też choroby powstające na skutek spontanicznych lub wywołanych czynnikami zewnętrznymi zmian w materiale genetycznym przy produkcji komórek płciowych lub gdy już istnieją oraz przy podziałach zapłodnionej komórki jajowej (zygoty). Te, dopiero powstałe, nieprawidłowości mogą być przekazywane potomstwu jako choroby dziedziczne. Czyli choroba genetyczna może mieć swój początek w każdej chwili u każdego z nas. \\ | ||
+ | Trzy procent dzieci rodzi się z wadami wrodzonymi, z tego 85% defektów jest uwarunkowanych genetycznie. | ||
+ | |||
+ | Dzięki postępom genetyki w 60 chorobach dziedzicznych udało się ustalić, który gen - czy odcinek genu lub genów - jest odpowiedzialny za określoną chorobę. Oto niektóre z chorób uwarunkowanych genetycznie, | ||
+ | |||
+ | * mukowiscydoza - należy do chorób metabolicznych (u chorych uszkodzony jest chromosom 7). | ||
+ | * fenyloketonuria - dziedziczna choroba przemiany materii. Jej rozwój udało się zahamować, dzięki temu że wszystkie noworodki są rutynowo testowane. Jej wczesne w | ||
+ | * hemofilia - niedostateczna krzepliwość krwi. Jest to choroba sprzężona z płcią (ze względu na specyficzny sposób dziedziczenia genu odpowiedzialnego za tę chorobę). | ||
+ | * dystrofia mięśniowa Duchenne' | ||
+ | * zespół Downa - choroba genetyczna do tej pory najlepiej zbadana. Przyczyną jest nadmiar chromosomów, | ||
+ | * pląsawica Huntingtona - taniec świętego Wita. To bardzo podstępna choroba, która polega na ciężkim uszkodzeniu mózgu prowadzących do całkowitej demencji i ciężkich zaburzeń motorycznych. Defekt genu odpowiedzialnego za tę chorobę występuje w chromosomie 4. Gdy dziedziczenie następuje nie wprost, lecz po kądzieli, pląsawica może się ujawnić dopiero po przekroczeniu połowy życia. | ||
+ | |||
+ | Na podstawie badań prenatalnych można wykryć jeszcze inne schorzenia i choroby metaboliczne. \\ | ||
+ | Dzięki tym badaniom (diagnostyka prenatalna) można rozpoznać wady i ciężkie choroby płodu w stosunkowo wczesnym okresie ciąży. Przeprowadza się je różnymi technikami, takimi jak amniopunkcja, | ||
+ | Mogą one dostarczyć przyszłym rodzicom informacji o istocie choroby genetycznej ich dziecka, sposobie dziedziczenia i skutkach, jakie pociąga za sobą urodzenie dziecka z wadą wrodzoną, możliwościach leczenia i rehabilitacji, | ||
+ | Przeciwnicy twierdzą, że badania prenatalne są tylko jedną z przyczyn aborcji. To nie prawda. Bowiem nie każda stwierdzona badaniem prenatalnym wada jest wskazaniem do przerwania ciąży. W większości przypadków badania prenatalne chronią życie, gdyż wady u płodu stwierdza się tylko u 3-4 % badanych kobiet ciężarnych z grupy podwyższonego ryzyka. \\ | ||
+ | Poza tym niektóre choroby uwarunkowane genetycznie ujawniają się dopiero w okresie dojrzałości, | ||
+ | Ryzyko, jakie niesie ze sobą badanie prenatalne, określa się na 0,3 - 0,6 % (to mniej więcej jeden na dwieście zabiegów, który może się zakończyć poronieniem lub obumarciem płodu). \\ | ||
+ | Najczęściej stosowaną metodą jest amniopunkcja. Podczas badania pobiera się próbkę płynu przez nakłucie powłok brzusznych i pęcherza owodniowego ciężarnej pod kontrolą ultrasonografu. W pobranym płynie znajdują się komórki płodu pochodzące z owodni, ze skóry, układu moczowo-płciowego i pokarmowego. Na specjalnej sztucznej pożywce zakłada się ich hodowlę in vitro, a po ich namnożeniu wykonuje się badanie zestawu chromosomów dziecka. Proces ten trwa przeciętnie 4 tygodnie. \\ | ||
+ | Biopsja trofoblastu polega na diagnostyce biochemicznej i analizie DNA, wykonuje się między 8. a 11. tygodniem ciąży. Materiał pobiera się albo przez powłoki brzuszne, albo - rzadziej - przez szyjkę macicy. Pobrane komórki stanowią one już gotowy preparat do badania. Wynik uzyskuje się już w ciągu 1 - 3 dni. Badanie to ma ograniczenia i jest obarczone nieco większym ryzykiem niż amniopunkcja. \\ | ||
+ | Od 19 tygodnia ciąży można wykonać tzw. kordocentezę, | ||
+ | USG czyli badanie płodu za pomocą ultradźwięków, | ||
+ | Badanie jest nieinwazyjne i całkowicie bezpieczne (choć niektórzy twierdzą, że niezupełnie). \\ | ||
+ | Pobranie próbki krwi i ocena poziomu trzech hormonów (alfa - fetoproteiny, | ||
+ | Wskazania do badań prenatalnych to oczywiście obciążenie dziedziczne (wystąpienie w rodzinie chorób genetycznych) oraz wykrycie wad genetycznych w poprzednich ciążach, a także wiek matki powyżej 35 lat. Ale wystarczającym powodem powinien być nadmierny lęk matki o wystąpienie wady wrodzonej u dziecka, gdyż stres w jakim żyje, ujemnie wpływa na przebieg ciąży. | ||
+ | |||
+ | Trądzik | ||
+ | |||
+ | zwany przez was pryszczami. O trądziku może tu za bardzo nie pasuje, ale to też problem, z którym czasem trzeba iść do lekarza. \\ | ||
+ | Trądzik, czyli acne to zespół chorobowy objawiający się najwyraźniej na skórze w postaci wykwitów grudkowych, krostkowych i cyst ropnych, niekoniecznie, | ||
+ | Wyróżnia się szereg trądzików, | ||
+ | Trądzik interesujący większość z was, to trądzik pospolity. Przyczyną jego jest łojotok (nadmierne wydzielanie łoju skórnego wskutek wzmożonej czynności gruczołów łojowych), zaburzenia hormonalne w okresie dojrzewania (hormony męskie pobudzają łojotok, żeńskie hamują), nadmierne rogowacenie ujść mieszków włosowych, bakteryjne zapalenie rozszerzonych ujść gruczołów łojotokowych, | ||
+ | Jeszcze w latach sześćdziesiątych lekarze uważali trądzik za zjawisko normalne, mało ważne, które samoistnie ustąpi. \\ | ||
+ | W tej chwili Polsce można zastosować ponad 250 preparatów przeciwtrądzikowych produkowanych przez ok. 120 firm krajowych i zagranicznych! Przemysł kosmetyczny żyje z waszych kompleksów :) \\ | ||
+ | Wiele specyfików stosowanych jeszcze za czasów wieku młodzieńczego waszych rodziców, okazało się, że przynosi więcej szkody niż pożytku, choć zdarza się, że lekarze do tej pory je zalecają. Tak jest np. z zastosowaniem sterydów do leczenia trądziku a także z maścią ołowiową, dziegciową, | ||
+ | W leczeniu trądziku zastosowanie miały również (do dziś aktualne) naświetlania promieniami ultrafioletowymi. \\ | ||
+ | Bardzo szczegółowe informacje na temat właściwego leczenia oraz przepisy na zestawy ziołowe, witaminowe i maści znajdziecie na stronie panów Henryka Różańskiego i Krzysztofa Świtka < | ||
+ | <a target=" | ||
+ | o pryszczach | ||
+ | </a> | ||
+ | </ | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Przy pisaniu tego artykułu głównie korzystałam z serwisu internetowego < | ||
+ | <a target=" | ||
+ | </ | ||